Şu sıralar Hollywood’da bir Thor modası aldı başını gidiyor, üstüste filmler yapılıyor. Bu filmleri izleyip “kim bu Thor ve Loki” diyenler için buyrun İskandinav Mitolojisi’nin iki önemli şahsiyetinin mitolojideki hikayeleri:
THOR
Thor; İskandinav Mitolojisinin en güçlü tanrısıdır. İngilizcedeki “Thursday” (Perşembe) kelimesinin kökeni, Thor’a dayanır [Thursday -> Thor’s day (Thor’un günü)]
En Güçlü Tanrı
Thor – veya Donnar – İskandinav mitolojisinde en güçlü tanrıdır.
İki sihirli nesneye sahiptir. bu nesnelerden biri Mjöllnir’dir. Mjöllnir, adının anlamı “parçalayıcı” olan kocaman bir çekiçtir. Çekici Brokk ve Eitri isimli iki cüce kardeş yapmışlardır. Çekiç yapılırken Loki sinek kılığına girip cüceleri ısırarak rahatsız edince bir kaza olmuş, çekicin sapı kısalmıştır.
Bu iki cüce ayrıca bu çekice birçok farklı özellik vermiştir. Çekiç, Thor’un onu kolayca saklayabilmesi için küçülebilir. Ayrıca bir bumerang gibi, bir düşmana atılınca düşmana tüm gücüyle çarpar ve sahibinin ellerine geri döner. Thor kılık değiştireceği zaman çekici ile kendi yörüngesinde hızlıca döner. Fırtınaları çekici ile kontrol eder, yağmurları onunla yağdırır. Çekici ile evlilikleri ve nesneleri de kutsayabilir.
Onun güçlü olmasını sağlayan bir diğer sihirli nesne de altın bir kemerdir. Bu kemeri takar takmaz gücü ikiye, hatta üçe katlanır.
Ayrıca Thor’un iki tane keçisi vardır. Bu keçilerden birinin adı Tanngniost (Diş Çatırdatan) diğerinin adı da Tanngrisnir (Diş Gıcırdatan)dır. Bu keçilerin çektiği arabası yerde de gökte de gidebilir.
Özel Hayatı
Thor, Odin ve Frigga’nın oğludur. Odin’den sonra gelen en önemli tanrı olarak kabul edilir. “Altın saçlı tanrıça” Sif ile evlidir.
İskandinav tanrıları arasında en kurnaz, en kötü tanrı Loki’dir. Loki, Sif’e “Seni seviyorum, benimle evlen” der. Sif, namuslu bir tanrıça olduğu için kabul etmez. Fakat Loki çok sinirlenir ve bir gece Sif uyurken yanına gidip güzelim uzun saçlarını keser, kestiklerini de yakar. Artık Sif hiç çekici değildir. Thor da uyanınca bunu görür ve Sif’ten boşanmak yerine onun intikamını almaya karar verir. Bu işi ancak Loki yapar diye düşünüp Loki’nin yakasına sarılır. Loki de can korkusundan (Evet, İskandinav tanrıları tamamen ölümsüz değiller) özür diler ve cüce İvaldi’nin oğullarına girder. Bu ünlü cüce demirciler Sif için altından saç telleri yaparlar, Loki de bu saçları bizzat Thor’a kendi elleri ile verir. Thor altın saçları eşine takınca (Ki “Altın saçlı tanrıça” lakabı bu olaydan sonra denmeye başlanmış) onun daha da çekici olduğunu düşünür ve onunla birlikte olur. Bu birleşmeden sonra da Thrud aldı bir kızı, Lorride adlı da bir oğlu olur, dördü beraber Thrudheim’deki 540 odalı Bilskirnir isimli saraylarında yaşarlar.
Thor’un maceraları
Bir efsaneye göre; tanrıların evlerini yapan dev Thrym, aşk tanrıçası Freyja’yı çok beğenir ve ona evlenme teklif eder. Freyja bu teklifi sert bir şekilde reddedince Thrym Thor’un Mjöllnir’ini kaçırır, fidye olarak da Freyja’yı ister. Thor çekicini geri almak için bir plan yapıp tanrılara açıklar. Gelinlik giyip Freyja’nın mücevherlerini takar ve devler ülkesine gider. Thrym onu görr görmez çekici bir yana koyup Freyja sandığı Thor’a koşar. Thor da hemen çekicini kapıp Thrym’in üstüne indirir. Thrym o anda yere yıkılıverir.
Bir başka gün, yoksul köylülere yardım etmek için bir köye iner ve iki keçisini onlar için kesip pişirmiştir. Eğer keçilerin postları güzel yüzülürse ve bütün kemikleri bu postların içine doldurulursa Mjöllnir’in kerameti ile keçiler canlanır. Köylüler ziyafet çekerken hiçbir kemiğe zarar vermemeye dikkat ederler. Bir delikanlı, kemiklere dikkat edilmesi gerektiği uyarısını duymaz ve bir incik kemiğini parçalayıp iliğini emmeye başlar. Tam bu sırada Thor onu görür ve kırık kemiği onun elinden alıp bütün kemikleri toplar ve keçileri canlandırır. Fakat ne çare, keçilerden biri kırık kemiği olduğu için topallamaktadır. Bunun üzerine Thor, delikanlıyı kendine köle yapmak şartı ile o ailenin kökünü kurutmamaya karar verdiğini söyler, aile de delikanlıyı seve seve Thor’a verir.
“Hiç kimse ama hiç kimse, onun büyük kahramanlıklarını aklında tutup ezbere söyleyecek kadar bilge değildir.”
THOR’UN ADLARI
THORN;órr heitir Atli
ok Ásabragr,
sá es Ennilangr
ok Eindriði,
Björn, Hlórriði
ok Harðvéorr,
Vingþórr, Sönnungr,
Véoðr ok Rymr.
LOKİ
Loki Laufeyjarson veya Loki İskandinav mitolojisinde Kötülük tanrısıdır. Loki, İskandinav tanrılarının savaşıp yendiği Buz Devlerin’den biridir. Babası Farbauti annesi ise Laufeydir. Savaş sırasında Buz Devlerine ihanet ederek Aesir Tanrılarına önemli bilgiler vermiştir. Bu hareketi Odin’in onu kan kardeşi olarak kabul etmesini sağlamıştır.
Loki karmaşık bir karaktere sahibtir. Diğer Aesir Tanrıların’a oyunlar oynayarak eğlenir. En onemli tuzaklarından biri kör tanrı Hodr’i kandırarak, Odinin oğlu Balder’in öldürülmesini sağlamak olmuştur. Bu hareketinden sonra Odin’in kan kardeşlik bağından cıkarılmış, dünyanın derinliklerindeki bir mağaraya hapsedilmiştir. Ayrıca şekil değiştirme yeteneğine sahiptir.
Loki’nin, Angrboda ile evliliğinden Jormungandr, Fenris/Fenrir ve Hel adında cocukları vardır. Sigyn ile olan evliliğinden ise Narfi ve Vali adlı iki cocuğu bulunmaktadır.
Loki mağarada öldürülen oğlu Narfi nin bagırsaklarıyla bir taşa bağlanmış olarak yatmaktadır. Tepesindeki sarkıtlara dolanmış dev yılanın ağzından akan zehir gözlerine damlamakta ama eşi Sigyn elindeki tahta kapla Loki’yi korumaya calışmaktadır. Ancak kap doldugu zaman, boşaltmak icin uzaklastığında Loki zehirden etkilenmekte ve bu da İskandinav inançlarına göre depremlere sebep olmaktadir. Bu ceza İskandinav mitolojisinde mahşer günü olarak adlandırılan Ragnarok’a kadar devam edecektir.
Ragnarok geldiğinde Loki, Odin’in oglu Heimdall ile dövüsecek, bu dövüşün galibi olmayacak ve her ikisi de savasta ölecektir.
Marvel’in hazırladığı Thor ve Loki konulu animasyonun kısa tanıtımları, buyrun izleyelim:
